Onze grote kleine logeert hier. We zijn ergens. Hij hoort een liedje, dat meteen lekker in zijn hoofdje nestelt, hij neuriet het de hele dag. Gewoon, even een paar strofen als hij aan het tekenen is. Of als we door de stad lopen, in het zonnetje op een terrasje zitten met een ijsje en hij voelt zich ''Iko Iko":
"enòn enòn
Aìku Aìku nde
Jacouman Fi na ida – n – de
Jacouman Fi na dè''
Het liedje past hem als een handschoen, zelf inheemse & west Afrikaanse voorouders hebbend.
Het is een vraag & antwoord lied, dat zijn geschiedenis heeft ergens in de Mardi Gras Parades in New Orleans, waar rivaliserende paradegroepen.,"krewes", het zongen als een soort strijdlied om elkaar af te troeven. Een 'krewe' is een zang- en dansgroep die tijdens de parades van het Mardi Gras carnaval een bepaalde stam vertegenwoordigt van inheemsen uit het zuiden van noord Amerika.
Ook zijn er 'krewes' die stammen representeren die via de slaventransporten aangevoerd werden vanuit west Afrika als slavenarbeiders ten behoeve van de katoenteelt, onder andere Zulu en Yoruba.
Het inheemse en Afrikaanse in de mixer gestopt bracht de song ''Iko Iko" voort, een fijn deinend lied, lekker ritmisch, makkelijk mee te zingen, aanstekelijk. Er zullen weinig mensen zijn die het niet kennen.
Via mijn kleinzoons geneurie heeft het oorwurmpje zich ook in mijn hoofd genesteld zodat hij op gegeven moment mij er triomfantelijk lachend er opmerkzaam op maakt dat ik "Iko Iko" loop te neuriën.
"Haha. Ik heb het wéér gedaan hè? Een liedje aan je doorgegeven!". Ja zeker! Ik werd er zelfs wakker mee. Dank je wel, Sequoia! De onvergetelijke Dr. John.
Sybil Kein: “Interpreting Indian Chants”—a study of New Orleans Black “Indian” Mardi Gras chants, based on the Yoruba tradition of voodoo, Social Science History Association, New Orleans (1991)
transcribes from Yoruba:
“Iko Iko”:
Eh na, Eh na
Ayku Ayku nday
Ja ku mo fee na
am dahn day
Ja ku (ki) mo fee nday
Yoruba/Creole:
enòn enòn
Aìku Aìku nde
Jacouman Fi na
ida – n – de
Jacouman Fi na dè
English:
Code language!
God is watching
Jacouman causes it; we will be emancipated
Jacouman urges it; we will wait

No comments:
Post a Comment