Zó doe je dat!

That's how it's done!
Zelfs mijn man, die een gloeiende hekel heeft aan K Pop (alles!), hoorde het, toen ik naar de ''K Pop Demons Hunters' ( Koreaans-Amerikaanse animatiefilm op Netflix) zat te kijken:
"Deze muziek klinkt Zuid-Koreaans!? " zei hij.
Verbluffend!
Midden in de roos!!
Wat is dat toch, die typische Zuid-Koreaanse sound, dat die zelfs door een 75jarige Nederlandse K Pop-hater herkend en eruit gepikt wordt?

En als het al onmiskenbaar is voor een 75jarige, wat doet het dan met een 10, 11,12, 13jarige? Een 20jarige? De soundtrack van hún leven?

Je wordt er hebberig van,
Al die muziek is heerlijk glanzend-luxe geproduceerd, heeft een hoge herkenbaarheidsfactor, waardoor je het zó kunt meezingen en dat alles mist zijn effect niet. Hoorbaar en zichtbaar is het dat kosten noch moeite werden gespaard om artiesten én songs een niet te missen charisma mee te geven.

Jarenlang intensief trainen ging eraan vooraf voor de uitvoerende artiesten.
Ooit kwamen ze uit Hameln en lokten de jeugd met zoete fluittonen, nu komen ze, geëvolueerd naar 2.0 popidolen, uit Seoul- spreek uit als 'soul' en dat is precies waar de idolen -of de platenbazen- op uit zijn: de aanbidders moeten zich met hart en ziel overleveren aan hun idolen. 
En hun geld moet tegen de trottoirs van Seoul aanklotsen. Gangnam. Itaewon.

Een combinatie van factoren vormt de alles overspoelende Hallyu wave, zodat de hele wereld wil hebben of op zijn minst wil volgen, wat Seoul aanbiedt. Of het nu mode is, muziek, make up, eten, films of auto's.
Al die factoren komen voort uit de onstuitbare drang van Zuid Koreanen om de wereld te willen veroveren. Niet door dom fysiek geweld zoals hun buren aan de noord-, oost- en westkant toepasten, nee, de wereld te veroveren met slimheid, creativiteit, werkethos, schoonheid, talent, trots op het eigene. Zij willen dat de wereld ze eindelijk ziet zoals ze zichzelf zien opdat ze niet meer getypecast zouden worden als dommekrachten en vechtersbazen maar als een volk dat een eeuwenoude verfijnde, hoogstaande cultuur bezit. Maar dat nu voorop loopt in inventiviteit en moderniteit.
Met zachte krachten is de wereld beter te winnen. Aldus zetten zij hun  culturele erfschat in om de wereld hun enorme potentieel te laten zien: hun talent voor muziek, zang, beeldende kunst, dans cinematografie. Verhalen vertellen, op de beste en mooist mogelijke manier.  Zo aantrekkelijk dat niemand er meer omheen kan.  Dat iedereen er verslaafd aan zou raakt: meer. Meer. MEER ervan wil. Op economisch vlak-  auto's, software, hardware, make up, you name it, they make it. En alles zo glanzend, hip en prachtig dat iedereen het wil hebben.

Ik biecht het op: ik keek dus naar ''K Pop Demon Hunters'', een animatiefilm op Netflix. Sterker nog: ik keek er al 2x naar, met mijn kleinzoon, die het ook al voor de tweede keer zag en alles al kon meezingen. Zijn favoriete song  "Your idol"is van de (bovenstaande) Saja Boys, de mijne is "How it's done".
Zijn favoriete scene in de film is als Jinu, de leadzanger van de Saja Boys, opzettelijk hard tegen de lead zangeres van Huntrix aanbotst met zijn schouder, waardoor zij haar evenwicht verliest en valt.

Hij draait zich half om, lijkt haar zijn hand te reiken om haar te helpen met opstaan maar de hand beweegt dan  door naar zijn eigen schouder, waar hij zogenaamd 'n vuiltje afveegt. Zo zet hij haar dus voor schut. Nou, dat vond mijn kleinzoon toch hilarisch!! "Moet je kijken, oma! Moet je kijken wat hij doet!". Op repeat, mocht ik het soms gemist hebben! Met uitleg, mocht die ouwe oma het niet snappen! Er lijkt nu al een mini-mansplainer in hem te schuilen...
Oma´s absolute favoriet is als de tekenaars de cultus op de hak nemen van de Zuid Koreanen (en andere aardbewoners!) om het perfecte lichaam te verkrijgen d.m.v. operatieve ingrepen. Geweldig, wat een visuele vondst± hoe die abs/maïskorrels met smeltende boter oververhit raken en popcorn worden!!

 

Ook slim vond deze oma hoe de oude cultuur van de Silla en Joseon dynastieën (later Korea) door de film gevlochten was. De tijger bijvoorbeeld  

(symbool voor Korea, aristocratie, gevestigde orde, conservatief, macht) en de ekster ( het 'gewone' volk, snel, vurig, modern, vindingrijk) in de film zijn geënt op de oude Kkachi horangi schilderingen-en zijn enigszins vergelijkbaar met 'onze'  Vos en de Raaf in de fabels van Jean De La Fontaine.
In de film K Pop Demon Hunters, gemaakt door een Canadese cinéaste van Koreaanse afkomst, Maggie Kang, heten ze Derpy (sukkel) en Sussie- lekker afgevlakt voor de Amerikaanse markt dus.

Hwarang.

Ook boybands zijn niets nieuws in Korea. Tijdens de Silla Dynastie (ruwweg 10e eeuw) waren er al rondreizende elitegroepen, die 'bloeiende ridders' genoemd werden. Uiterst knappe heren, die behalve zeer bedreven in de krijgskunst ook zeer goed uit de voeten konden met poëzie, zang en dans en -dus- vrouwen. Die vielen toen ook al in katzwijm voor deze `hwarang`.

De Saja Boys zijn een mix van hwarang (als ze boyband zijn) en jeosung-saja (als ze de zielen komen roven). Jeosung-saja zijn 'grim reapers' van professie, in het zwart gekleed (hanbok of dopo of durumagi). Zij dragen zwarte hoge hoeden, 'gat' geheten. Hoog, omdat er ruimte moest zijn voor de lange haren, die de heren toen ook hadden, die meestal in een knot gedraaid werden. 
De tekst van de Saja Boys als grim reapers zal waarschijnlijk menig platenbons als...eh...muziek in de oren klinken. Alleen met dit verschil: zij zijn niet op hun zielen uit maar op het geld van die arme zielen:

 
Your idol

Pray for me now
Pray for me now (Dies irae)
Pray for me now (Illa)
Pray for me now (Vos solve in)
Pray for me now (Favilla)
Pray for me now (Maledictus)
Pray for me now (Erus)
Pray for me now (In flamas)
Pray for me now (Eternum)
I'll be your idol

Keeping you in check, keeping you obsessed
Play me on repeat, endlessly in your head
Anytime it hurts, play another verse
I can be your sanctuary
Know I'm the only one right now
I will love you more when it all burns down
More than power, more than gold
Yeah, you gave me your heart, now I'm hеre for your soul

Demon met 'gat' (hoge hoed)

I'm the only one who'll lovе your sins
Feel the way my voice gets underneath your skin

Listen cause I'm
Preaching to the choir
Can I get the mic a little higher?
Gimme your desire!
I can be the star you rely on (You rely on)
Intoxicated with my ecstasy, yeah, you can't look away
Don't you know I'm here to save you
Now we runnin' wild
Yeah, I'm all you need, I'mma be your idol

Uh, shining fame, keep shouting, I'm your idol
Thank you for the pain cause it got me going viral
Uh, yeah, a fever that won't go away, making you a believer
I was born for you, only your idol
Don't let it show, keep it all inside
The pain and the shame, keep it outta sight
Your obsession feeds our connection
So right now give me all your attention

You know I'm the only one who'll love your sins
Feel the way my voice gets underneath your skin

Listen cause I'm
Preaching to the choir
Can I get the mic a little higher?
Gimme your desire!
I can be the star you rely on (You rely on)
Intoxicated with my ecstasy, yeah, you can't look away
Don't you know I'm here to save you
Now we runnin' wild
Yeah, I'm all you need, I'mma be your idol

Be your idol
Living in your mind now
Too late, cause you're mine now
I will make you free
When you're all a part of me

(Listen cause I'm) Preaching to the choir
(Now) Can I get the mic a little higher?
Gimme your desire
Watch me set your world on fire
Intoxicated with my ecstasy, yeah, you can't look away
No one is coming to save you
Now we running wild
You're down on your knees, I'mma be your idol

Die dubbele laag, die ze in de film inbouwden en die een toch wel lichtelijk ironische en kritische kijk op het K Pop fenomeen en de Koreaanse mores laat zien (extreme toestanden, schandaalpers, Kpop-sterren hysterie, genadeloos publiek neerhalen van sterren) maakt het ook boeiend voor mensen die niets van dit fenomeen (wilden) weten, gewoon, om eens te zien of het sop de kool waard is voor hen.
De animaties zijn geweldig, vloeiend, in spetterende neonkleuren. De personages zijn aantrekkelijk, geestig en menselijk, de demonen eerder lachwekkend dan eng. Alle tierelantijnen rondom het idoolfenomeen komen langs: product placement, haters, de fascinatie voor afgetrainde mannelijke torso's (een idool heet dan ook Abby, naar zijn abs!), de lightsticks en vele 'merch'(-andise) die de idolen omringen. Sjamanen, demonen, managers, idolate fans. De eerste liefde van alle Zuid Koreanen: eten!
Je kan er echt wel een paar keer naar kijken, zo bomvol informatie zit de film.

 
De Aziatische cultuur om hun kinderen onder zware druk te pressen om de beste versie van zichzelf te laten zien aan de buitenwacht- om vooral die ouders niet teleur te stellen- en al wat 'minder' zou kunnen zijn in de ogen van de buitenwereld ten koste van alles verborgen willen houden, wordt in een felle, afkeurende volgspot gezet.
Je mag jezelf zijn, propageert de film, ook al ben je niet perfect. Al heb je wat zichtbare 'vlekjes' en butsjes opgelopen tijdens je leven. Iedereen bezit die. Niemand is dat namelijk: perfect.

  

   

Uitleg en weetjes van een Koreaanse docent.

 

Finse, coole bleekneusjes

Een half jaar leven in duisternis.
Dat doet een mens waarschijnlijk geen goed. Depressies, Drankzucht, Moordlust. Seksuele abberaties. En wat dies meer zij.
In die schemerwereld schuilt veel rampspoed. Dat wil de Scandinavische cinematografie ons al van oudsher doen geloven. Kijk naar de films van de Zweedse Ingmar Bergman. En op een ander niveau: zie al die thrillers en krimi's op Netflix et al. Uit Noorwegen, Zweden, Finland, Denemarken en IJsland. Zo'n overvloed, je kunt er met gemak een half jaar duisternis mee uitzitten voor je tv, een virtuele poolwind door je huis laten waaien.

Zelden speelt een en ander misdadigs zich af in de zomer. Want altijd blijken die series ampel gestoffeerd met sneeuwstormen, die razen boven uitgestrekte ijsvlaktes. IJs, waarin lijken goed geconserveerd blijven maar dus ook aanwijzingen en bewijzen. Een inktzwarte atmosfeer, die tastbaar als een vette walm van sigaretten, ongewassen lijven en gebakken vis om mensen heen hangt. Een broeierige ambiance, waar depressies uitstekend in gedijen en de lage instincten van de mens ongehinderd tot volle wasdom kunnen komen.
Loodzware ernst, dus.
Twee uitzonderingen: IJsland en Finland stoppen in hun krimi's behalve bovenstaande smaakmakers ook hun geheel eigen sardonische humor, waardoor al die slechtheid meer reliëf lijkt te krijgen. Daardoor beter te behappen is maar die gelaagdheid maakt ook dat alle verdorvenheid harder aankomt.

Ach gossie: geboren in verdriet en gehuld in teleurstelling.

Aki Kaurismäki is een Finse cineast, die alle bovenstaande clichés in zijn eigen Scandinavische blender gooit. Hij hanteert een verbluffende vormgeving, vervreemdend maar hip én een soort maffe humor, waar men zich merkwaardig genoeg toch hard aan kan stoten.

Gisteren wilde Herman Koch als laatste Zomergast van Griet Op Den Beeck een stukje uit een film van Kaurismàki uit 2023 "Fallen leaves" aan de TVkijkers tonen, om te laten zien dat 'ongemak' een bepalende component van humor kan zijn.

Spice girls op zijn Fins.
Wel dat lukte nogal!
Houterig, schutterig, ongemakkelijk, stuntelend in de communicatie, onhandig in het leven. Zo zijn de twee hoofdrolspelers in die film.

En zo staan ook de zusjes Kaisa en Anna Karjalainen, van de Finse popgroep Maustetytòt erbij: ongemakkelijk, harkerig, nurks haast. "Het is koud en donker hier in het hoge noorden, dus gelukkig zijn is hier moeilijk." (Anna).
N.B: De UN doet elk jaar een  onderzoeken onder de bevolking van landen en daaruit bleek weer dat Finnen  het gelukkigste volk ter wereld zijn...

Maustetytöt betekent 'spice girls' maar deze meisjes bevinden zich in het popmuziekspectrum diametraal tegenover die Britse meidengroep! Laconiek en droevig, zo karakteriseren ze zelf hun werk.
In "Fallen leaves" (ha, daar is hij weer, Yves Montand, op z'n Fins ditmaal) zijn de zusjes ingehuurd om in een vreugdeloos ogend karaoke-etablissement het entertainment te verzorgen en al doende de clientèle op te fleuren. Waarschijnlijk nichtjes van de barman; omdat ze zo leuk muziek konden maken, had hij gehoord, krijgen ze hier een kans- maar dit verzin ik zelf.

Vermaken ze de klanten? Vermaken de klanten zich? Vermaakt Maustetytöt zich
Het heeft er bepaald niet de schijn van. Iedereen lijkt er te zitten omdat daar zitten nét 'n fractie beter is dan thuis in je dooie eentje dronken te worden van de Finse wodka.
Het lied dat de zusjes, pokerface, totaal onbewogen voordragen is haast lachwekkend treurig. Haast tactiel naargeestig: schimmel op de olieachtig troebele koffieresten in de kan Borden op de vloer met aangekoekte restjes, afgekloven kippenbotjes, vettig bestek en verfrommelde papieren servetten. De bewoonster is té lamlendig om op te staan. Ze sleepte zich al 'n keer naar de hoek van de straat om bier te halen, hoor. Alleen als het écht moet gaat ze nog wel een keer. 't Is pokkenweer ook nog namelijk, de slagregens gutsen de groezelige ramen bijna schoon.

Een geweldig getoonzette misère. Mooi van lelijkheid. Gezongen door twee schattig uitziende maar  emotieloze helblonde grietjes met welluidende Scandinavische stemmen. "Impossibly cool" las ik ergens in een recensie.
Mistroostige Bangles*-op-z'n-Fins.

.

Om van te smullen.

Lees de fijn ellendige tekst:

Geboren in verdriet en gehuld in teleurstelling.

Beschimmelde koffie in de pan En serviesgoed op de vloer De regen wast de ramen, ik hoef ze niet zelf te lappen Niets houdt me meer tegen om weg te gaan
Maar ik ben tot mijn knieën in beton gegoten. Een onzichtbare last van duizend kilo op de rug. Zelfs als er nog maar één checkpoint te gaan is, weet ik niet of ik het graf nog haal.
Ik ben voor altijd een gevangene hier. Afrasteringen omringen zelfs de begraafplaats. Zou eindelijk mijn laatste taak op aarde erop zitten dan graaf jij me alleen nog maar dieper de grond in. Ik vind je leuk, maar ik kan mezelf niet uitstaan Ik heb anderen niet nodig, ik weet niet hoe het met jou zit? Ik geef het toe: als ik wegga doe ik het alleen voor mezelf
Zomerschoenen en een oversized hoodie uit de winkel op de hoek, in de vrieskou. Een paar biertjes gehaald. Als ik tijd heb ga ik nog een keer.
Maar anders ga ik gewoon liggen Ik ga echt niet voor niets het huis uit. Vergeet mij, ik wil alleen zijn Ik werd geboren in verdriet en ga gehuld in teleurstelling

Ik ben voor altijd een gevangene hier. Hekken omringen ook de begraafplaats. Als eindelijk mijn laatste taak op aarde erop zou zitten Graaf jij me alleen maar dieper de grond in. Ik vind je leuk, maar ik kan mezelf niet uitstaan Ik heb geen anderen nodig, ik weet niet hoe het met jou zit Ik geef het toe: als ik wegga doe ik het alleen voor mezelf
Ik zal het toegeven als ik wegga Ik doe het alleen voor mezelf.

* Bangles: